Het nieuwe jaar is net begonnen. Iedereen zit vol goede voornemens, jij vast ook. Dat komt nog bovenop alle andere voornemens die je misschien al had gedurende het afgelopen jaar. Of wat je jezelf had opgelegd te doen, goed te doen, perfect te doen. Minder dan perfectie komt in jouw woordenboek niet voor, laat staan falen. Falen is je ergste nachtmerrie!
Je moest eens weten hoeveel coachklanten er zo bij zitten, hoge eisen aan zichzelf stellend en als er iets niet helemaal gaat zoals gewild, voorgenomen of er is een foutje geslopen in het werk, dan voelen zij zich miserabel, ellendig, schamen zij zich voor hun omgeving en bergen het liefst zo ver mogelijk weg. Succesvol zijn op alle terreinen is de sleutel tot hun geluk. Deze druk wordt nog versterkt door de (sociale) media, waar het not done is om je fouten, mislukkingen of vergissingen te laten zien maar alleen te showen als je kunt shinen en perfect voor de dag kunt komen.
Herken jij hier iets in? Al is het maar een beetje? (ik wel!) Dan is het tijd om deze blog te lezen over falen. En hoe falen in de zin van fouten maken, niet je zwakte laat zien maar je (potentiele) kracht. Niet als eerste voor je omgeving maar voor jezelf. En natuurlijk merkt je omgeving dit dan ook.
Als je je hiervan bewust bent kun je andere keuzes maken, een andere benadering kiezen en je falen zien als kracht die er voor zorgt dat je je je doelen gemakkelijker bereikt dan als je alles (in één keer) perfect doet. In deze blog geef ik een paar inzichten die daarbij helpen:
De ijsbergillusie
Zie perfectie en succes als een ijsberg. Het topje van de ijsberg, wat boven water zichtbaar is, staat daarbij voor perfectie en succes. Denk aan iemand die prachtig piano kan spelen of tekenen. Wat je niet ziet, onder de waterlijn, onzichtbaar voor de buitenwereld, ligt het grootste gedeelte van de ijsberg. Dat bestaat uit veel oefenen, vallen en weer opstaan, proberen, mislukken, tegenslag, onzekerheid, twijfels, teleurstelling, en fouten. En ook successen behalen uiteraard!
Je leven bestaat niet alleen uit het topje van de ijsberg, je leven bestaat uit de hele ijsberg: er is perfectie en succes én falen en tegenslag. Iedereen bevindt zich soms onder de waterlijn als iets niet goed gaat, met de bijbehorende gevoelens van teleurstelling, frustratie en verdriet. Als je dat niet accepteert en koste wat kost altijd perfect wilt zijn en waardering wilt krijgen houd je dat niet vol. Denk aan een spier die je te veel en te vaak aanspant: je krijgt kramp.
Het hoort erbij om fouten te maken, tegenslag te hebben, mislukkingen te ervaren, te falen en niet perfect te zijn, somber en neerslachtig te zijn, het even niet te zien zitten, teleurgesteld zijn omdat iets niet lukte. En als je het accepteert, levert het vaak kracht op om ervan te leren, iets op een andere manier aan te pakken.
Tijd om te ontspannen
Het is tijd om te ontspannen, letterlijk, denk even terug aan de spier, zodat je de verkramping van altijd maar succesvol en perfect willen zijn los kan laten. Ontspannen is het leren omgaan met tekortkomingen en mislukkingen. Ze aanvaarden als volkomen normale onderdelen van je leven. Ontspannen is jezelf toestaan om altijd te mogen leren in plaats van steeds maar perfect te moeten presteren.
Om te kunnen ontspannen is het nodig om het “altijd moeten” los te laten. Er in de plaats komt je kracht om tegenslagen, fouten en onvolkomenheden van jezelf (en anderen) te accepteren met mildheid naar jezelf (en ook naar anderen). Iedereen heeft deze kracht, als je je aandacht er maar op richt en je er zo bewust van bent. Je kunt deze kracht gebruiken om je kwetsbaar op te stellen, je fouten toe te geven en ervan te leren. Je zult merken dat je je daardoor lichter gaat voelen, meer ontspannen, minder verkrampt en minder gestrest.
Oefening in loslaten en mildheid
Net als alles is dit ook iets wat je kunt oefenen om er de vruchten van te plukken. Dat gaat misschien sneller dan je denkt. Als je niet goed weet waar te beginnen, hieronder staan wat tips.
1. Wees je bewust van het ‘’moeten’’ in succes en perfectie in jouw leven.
2. Laat dit moeten bewust los. Je kunt daar verschillende technieken voor gebruiken, doe wat voor jou werkt, bijvoorbeeld:
* Schrijf het (in gedachten of echt) op een stuk papier, verfrommel dit stuk papier in een propje of verscheur het en gooi het weg.
* Houd een pen in je hand en stop in gedachten dit “moeten” in de pen. Als je dat hebt gedaan laat je de pen los.
* Zeg tegen jezelf dat je het los gaat laten en laat nu los.
3. Wees je bewust van wat je los hebt gelaten en wordt je bewust van wat dit je doet (welke gevoelens en gedachten levert dit loslaten jou op?).
4. Wees mild voor jezelf als je fouten maakt (en ook voor anderen die fouten maken). Bedenk dat fouten maken hoort bij het leven en bedenk wat je geleerd hebt van je fout. Hoe zou je het de volgende keer aanpakken?
5. Signaleer het “moeten” als dit moeten weer terug komt. Herhaal dan stappen 2 en 3.
Als je deze oefeningen een tijdje doet zal je merken dat je anders staat tegenover fouten van jezelf en anderen. Je bent minder snel gefrustreerd als er iets mis gaat, minder gestrest en vooral ook milder voor jezelf en anderen. Ook gebruik je de kracht van het leren van fouten, zodat je blijft leren in plaats van jezelf (en anderen) afwijst.