Misschien herken je je in onderstaande voorbeelden:
Je verwacht opslag, je hebt erg hard gewerkt en goede resultaten geboekt maar je krijgt het niet.
Je verwacht dat je partner, kind, vriend, vriendin, buurvrouw, familielid even contact met je opnemen als zij weten dat je iets spannends hebt beleefd maar dat doen zij niet.
Je verwacht hulp van je naaste omdat jij iets niet (meer) kunt maar dat doet diegene niet.
Je verwacht van je partner dat hij/zij aan jouw kant staat in een lastige situatie maar dat gebeurt niet.
Stel je zo’n soort situatie eens voor: wat doe jij dan? Veel voorkomende reacties (veelal in combinatie met elkaar) zijn:
Je doet niets maar bent heel teleurgesteld.
Je klaagt erover tegen je beste vrien(din) om het voor even kwijt te zijn.
Je slaapt er slecht van.
Je voelt je heel boos maar uit dit niet.
Je gaat twijfelen aan jezelf, wat heb je misschien verkeerd gedaan?
Je hebt er steeds meer last van.
Je voelt je er persoonlijk door gekwetst.
Je zoekt afleiding om er niet meer aan te hoeven denken (maar dat helpt even)..
Je geeft het op in de hoop dat het weg gaat (maar dat gebeurt niet, je blijft er last van hebben en als je er aan denkt of iemand brengt het ter sprake voel je je weer net zo boos / teleurgesteld / gekwetst).
Er zijn nog veel meer reacties mogelijk. Ze hebben gemeen dat je er zelf veel last van hebt, dat je het persoonlijk opvat en dat je last en soms pijn steeds groter wordt. Misschien herken je dit wel.
Wat als je zo’n negatieve situatie kunt beïnvloeden en snel kunt veranderen in een positieve actie van jezelf, waarbij je je goed voelt?
De eerste stap is je bewust te worden van wat er aan de hand is en wat jouw aandeel in de situatie is. Dit kun je doen aan de hand van de reactiespiraal[1]. In het volgende stukje leg ik dit uit.
De reactiespiraal
Je verwacht iets te krijgen maar je krijgt het niet. Je bent teleurgesteld en als je het na verloop van tijd nog niet krijgt, wordt deze teleurstelling erger, ga je erover klagen bij anderen, raak je erdoor gefrustreerd, boos, woedend … en op een gegeven moment geef je het maar op, totaal gedesillusioneerd en voor altijd gekwetst.
Maak de goede keuze
Jouw gedachten en emoties leiden tot bepaalde wensen en verlangens. Deze wensen en verlangens leiden tot bepaalde beslissingen die je neemt en acties die je uitvoert. Deze acties kun je doen vanuit twee mindsets:
o De slachtoffermindset: ik ben slachtoffer, ik wordt geleefd, mij overkomen dingen, ik kan niets, ik neem geen verantwoordelijkheid, ik focus mij op onmogelijkheden.
o De regiemindset: ik neem de regie, ik neem de verantwoordelijkheid, ik creëer, ik heb invloed, ik focus mij op mogelijkheden.
Als je reageert vanuit de regiemindset neem je het heft in eigen hand, ga je creatief en positief denken en handelen en hierdoor voel je je positief.
Als reageert vanuit de slachtoffermindset worden je gedachten, gevoelens en acties vanzelf en onvermijdelijk en gestaag steeds negatiever en voel je je negatief.
Hieronder werk ik de slachtoffermindset en regiemindset nog wat verder uit.
Slachtoffermindset
Stel je voor dat je verwachting is: ik verdien opslag / promotie / erkenning van mijn werkgever want ik werk zo hard, ik verdien het. Als dit niet vanzelf gebeurt en je hebt de slachtoffermindset, dan gebeurt het volgende:
Klacht: Ze waarderen me niet, het is teveel werk, ik wordt onderbetaald, ze profiteren van mij.
Frustratie: Ik biedt weerstand, ik maak fouten, ben niet meer geïnteresseerd, ik meldt mij ziek.
Agressie: Ik saboteer, zoek en vindt maatjes die er ook zo over denken, ik zin op en neem wraak
Opgeven: Het doet er allemaal niet meer toe, ik heb alles al geprobeerd, ik geef op, ik ben slachtoffer.
Wat je je goed moet realiseren is dat telkens als je blijft hangen in een van deze fases van de krachtenspiraal, je vanzelf altijd terugvalt naar een fase lager tot je uiteindelijk opgeeft. Hoe lager je op de krachtenspiraal bent, hoe zwakker je bent, je wordt een steeds groter slachtoffer.
Regiemindset
Er is gelukkig een betere weg: terwijl je verwachting hetzelfde blijft (ik verdien opslag), reageer je vanuit de regiemindset. Vanuit deze mindset neem je verantwoordelijkheid voor je eigen leven, je neemt de regie, je gaat kijken wat je wel kan doen, je focust op wat er wél mogelijk is, je gaat positieve actie ondernemen.
Op het moment dat je je realiseert dat je door je gevoel en gedrag beweegt naar de slachtoffermindset kun je altijd en onmiddellijk veranderen van slachtoffer naar regisseur door een van de volgende acties te kiezen. Je kiest aan de hand van de situatie een positieve actie, in de voorbeelden hieronder lopen die op in sterkte / zwaarte:
Wensen, bv: “Ik wil graag promotie krijgen”.
Verzoeken , bv : “Ik verzoek / vraag of je mij in overweging neemt voor promotie”.
Eisen, bv: “Ik eis dat mijn salaris heroverwogen wordt.”
Commanderen: niet toepasbaar in deze situatie: dit wordt alleen gebruikt in crisissituaties, bv bij een brand: “Ga nu het gebouw uit!”.
Als je reageert vanuit deze mindset zul je merken dat je je zelf positiever voelt en minder stress ervaart. Ook beïnvloed je anderen en je omgeving op een positieve manier, zodat de resultaten altijd beter zijn.
Loslaten
Belangrijk is je te realiseren dat deze positieve acties alleen werken als je niet gehecht bent aan de uitkomst van een wens, verzoek of eis. De ander is en blijft vrij om ja of nee te antwoorden, op je verzoek wel of niet in te gaan. Het is de actie die je in je kracht zet, niet de focus op jouw gewenste uitkomst.
Belangrijk is je te realiseren dat deze positieve acties alleen werken als je niet gehecht bent aan de uit
Als je de kracht van je positieve acties gebruikt en het maakt geen verschil, overweeg dan of deze persoon of omgeving wel is waar jij mee door wilt gaan. Misschien is een hele andere actie wel nodig.
Oefenen
Zoals alles kun je oefenen in het hebben van een regiemindset, zelfs in moeilijke situaties. Het is een kwestie van veel doen en je zult merken dat je er steeds beter in wordt.
Hieronder vind je een oefening om je vaardigheid in het gebruiken van de kracht van je positieve actie een boost te geven. Het zijn verschillende activiteiten, die je kunt uitvoeren wanneer je wilt, afhankelijk van je behoefte. Een aantal activiteiten kun je een tijdje herhalen. Sommige kun je snel even tussendoor doen, anderen kosten meer tijd. Kies er voor een bepaalde periode 1 of meerdere uit.
1. Let een dag op of je gedrag vanuit een slachtoffermindset of regiemindset kunt herkennen bij anderen. Noteer dit gedrag.
2. Let een dat op of je gedrag, gevoelens of gedachten vanuit een slachtoffermindset of regiemindset kunt herkennen bij jezelf. Oordeel niet en veroordeel je gedrag zeker niet, neem je gedrag waar, wordt je er bewust van. Noteer deze reacties.
3. Neem een situatie (en je kunt hier variëren in moeilijkheidsgraad, neem in het begin een niet al te lastige situatie en bouw het op) waarin je de slachtoffermindset hebt en bedenk wat je kunt doen vanuit een regiemindset. Welke acties kun je ondernemen?
4. Werk een actie die je wilt ondernemen vanuit een regiemindset zo concreet mogelijk uit: wat ga je precies doen / zeggen? Tegen wie? Wanneer ga je dit doen? Committeer je aan deze actie door deze zo concreet mogelijk te formuleren (“Ik ga ……..”).
5. Als je een actie vanuit de regiemindset hebt uitgevoerd, kijk dan of de zwaarte ervan voldoende is. Heb je een wens geuit en is daarop niet ingegaan? Misschien is dat niet sterk genoeg geweest in de betreffende situatie. Overweeg dan of je een verzoek kunt doen. Heb je een verzoek gedaan en helpt dit niet? Bepaal dan of het in de situatie past om iets te eisen. Het kan ook zijn dat je gezien de situatie een te zware positieve actie hebt gekozen en dat er daarom niet op is ingegaan door de ander. Overweeg dan of een lichtere vorm, een verzoek of wens, misschien passender is.
6. Als je voelt dat je wilt opgeven, ga dan na of je alles gedaan hebt wat je kunt, of je passende positieve acties hebt uitgevoerd. Als dat zo is en niets heeft geholpen, overweeg dan of een hele andere actie nodig is. Opgeven en in de situatie blijven hangen terwijl je er veel last van hebt is meestal niet goed voor jou, voor anderen en voor de situatie.
7. Neem waar wat er met jou, de ander en de situatie gebeurt als je een actie vanuit de regiemindset hebt uitgevoerd. Wat is het resultaat?
Veel succes en plezier ermee en ik zou het leuk vinden hoe je deze blog vond en hoe je de oefeningen hebt gevonden. Zet je commentaar hieronder of mail mij!
[1] Gebaseerd op de Ladder of Power (Creative Consciousness Coachopleiding).
Comments